Gwarancja zapłaty za roboty budowlane
W dniu 16 kwietnia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. z 2010 r., Nr 40, poz. 222).
Aktem tym Ustawodawca realizuje zalecenia Trybunału Konstytucjnego Rzeczypospolitej Polskiej zawarte w wyroku z dnia 26 listopada 2006 r., (sygn.akt: K 47/04, Dz. U. z 2006 r., Nr 220, poz. 1613), w którym to Trybunał stwierdził brak zgodności art. 4 ust. 4 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. (Dz.U. z 2003 r., Nr 180, poz. 1758 z późn.zm.) o gwarancji zapłaty za roboty budowlane z art. 2 Konstytucji.
Jak Ustawodawca wskazuje w uzasadnieniu projektu ww. ustawy, zasadniczym celem wprowadzenia nowych przepisów rangi kodeksowej do obowiązującego porządku prawnego jest „ […] potrzeba zapobiegania negatywnym zjawiskom w gospodarce, w szczególności nieregulowania przez inwestorów i wykonawców robót budowlanych należnej zapłaty za prace wykonane przez wykonawców i podwykonawców – w szczególności małych i średnich przedsiębiorców […]” (vide: pkt II. Uzasadnienia projektu ww. ustawy, opublikowanego na druku sejmowym nr 2365 z dnia 21 września 2009 r., http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf).
Ustawa z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny uchyla z dniem 16 kwietnia 2010 r. dotychczas obowiązujące regulacje dot. gwarancji zapłaty zawarte w ustawie z dnia 9 lipca 2003 r. o gwarancji zapłaty za roboty budowlane oraz wprowadza do Kodeksu cywilnego nowe uregulowania zawarte w przepisach art. 6491 – 6495.
Wedle Kodeksu cywilnego w obecnie obowiązującym brzmieniu, gwarancji zapłaty za roboty budowlane inwestor udziela wykonawcy robót w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty umówionego wynagrodzenia za wykonanie robót budowlanych.
Gwarancją o której mowa powyżej jest:
gwarancja bankowa;
gwarancja ubezpieczeniowa;
akredytywa bankowa;
poręczenie banku udzielone na zlecenie inwestora.
Wykonawca robót budowlanych może w każdym czasie żądać od inwestora gwarancji zapłaty aż do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia wynikającego z umowy oraz robót dodatkowych lub koniecznych do wykonania umowy, zaakceptowanych na piśmie przez inwestora (art. 6493 § 1 K.C.).Jeżeli wykonawca nie uzyska żądanej gwarancji zapłaty w wyznaczonym przez siebie terminie, uprawniony jest do odstąpienia od umowy z winy inwestora ze skutkiem na dzień odstąpienia.
Minimalny termin wyznaczony przez uprawnionego w żądaniu udzielenia gwarancji zapłaty nie może być krótszy niż 45 dni.
Udokumentowane koszty zabezpieczenia zapłaty wynagrodzenia strony umowy o roboty budowlane ponoszą w częściach równych.
Zgodnie z wolą Ustawodawcy nowe uregulowania z art. 6491 – 6495 K.C. znajdą swoje zastosowanie w odniesieniu do wszystkich umów o roboty budowlane zawieranych od dnia 16 kwietnia 2010 r. Do umów o roboty budowlane zawartych do końca dnia 15 kwietnia 2010 r. stosujemy uregulowania dotychczasowe z ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o gwarancji zapłaty za roboty budowlane.
Warszawa, czerwiec 2010 r.